Ferìgou
Lavandula angustifolia
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Devèndo, Lavando, Lavando-fino, Douvèndo, Badasso.
Noms en français : Lavande à feuilles étroites, Lavande vraie.
Descripcioun :Quouro se parlo de lavando, au nostre, se parlo de ferìgou o de devèndo. Es uno planto que vèn bèn dins li relarg roucassous de mountagno majamen sus lis adré. Se recounèis à soun espigo noun ramificado e à si fueio estrecho.
Usanço :Li proumiéri lavando fuguèron culido tre lou siècle XIXen ("culi li lavando dins lou sóuvage"). A la fin dóu siècle tout acò èi bèn engibra. Lis ome o li femo e lis enfant, segound li relarg, van dins li baiassiero emé lou voulamo e la trousso (lou guenchoun) pèr n'en faire la recordo. A la debuto dóu siècle XXen, aparèisson li proumié champ e li destilarié. Lis annado 1930 fuguèron l'age d'or de la lavando. Aro se n'en cultivo enca 4000 eitaro.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lavandula
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Labiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 0,8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Relarg à jóuinis aubret
- Roucaio
- Colo
- Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Coulinen
Couroulougi : Eurimediterranenco-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Lavandula angustifolia Mill., 1768
(= Lavandula vera DC., 1915 )
Facelìo
Phacelia tanacetifolia
Boraginaceae Hydrophyllaceae
Nom en français : Phacelie à feuilles de tanaisie.
Descripcioun :La facelìo, que nous vèn de l'Americo centralo, èi samenado proche, o à la plaço, di culturo. Es uno planto peludo que li fueio soun proun decoupado dóu biais de la tanarido (mai bèn pu pichoto). Li flour, bluio à vióuleto, soun en pinceloun de "cimo escourpiouïdo".
Usanço :S'aquelo planto es encaro samenado pèr soun neitar, èi puléu que douno un bon engrais verd. Fai tambèn veni de tavan qu'aparon lis aubre di nieroun. Lis indian se servien di fueio secado pèr se faire vira la tèsto.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Phacelia
Famiho : Boraginaceae
Famiho classico : Hydrophyllaceae
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Champ
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Phacelia tanacetifolia Benth., 1837